چرا؟ چرا؟

مدفوع به رنگهای مختلف (و همینطور بو و بافت متنوع) ایجاد می شود شامل قهوه ای، سبز و زرد. به طور کلی این رنگها طبیعی هستند و تغییرات در محدوده ی این رنگها نشاندهنده ی هیچ چیز بدی نیست. در برخی موارد، رنگ مدفوع می تواند اطلاعات مهمی درباره ی مشکلات دستگاه گوارش یا کبد ارائه دهد.

مدفوع قرمز یا سیاه

بسیاری از غذاها، نوشیدنی ها یا داروها می توانند مدفوع را به رنگ قرمز یا سیاه دربیاورند. وقتی تغییر رنگ مدفوع به قرمز یا سیاه در اثر غذا باشد جای نگرانی نیست. به عنوان مثال، آبمیوه ی مصنوعی می تواند مدفوع را قرمز کند در حالی که شیرین بیان یا بلوبری می توانند رنگ مدفوع را سیاه کنند. همه ی نوزادان در چند روز اول پس از تولد دارای مدفوع سیاهی هستند که مکونیوم نامیده می شود.

با این حال، بیشتر اوقات رنگ سیاه یا قرمز مدفوع می تواند نگران کننده باشد چون ممکن است نشانه ای از خونریزی در دستگاه گوارش باشد. رنگ قرمز روشن معمولا نشانگر مشکلاتی در انتهای دستگاه گوارشی مثلا راست روده (قسمت انتهایی روده ی بزرگ) است و رنگ سیاه عموما بیانگر مشکلاتی در ابتدای مسیر دستگاه گوارش (مثلا معده یا ابتدای روده ی کوچک) است. رنگ قرمز پررنگ نشان از مشکلی در میانه ی راه دستگاه گوارش دارد.

اگر شک دارید که فرزندتان مدفوع قرمز یا سیاه دارد باید فورا با پزشک کودک ملاقات کنید.

مدفوع سفید

در شرایط نادر نوزادان دچار مدفوع سفید، خاکستری کم رنگ یا زرد کم رنگ می شوند. چنین چیزی ممکن است در چند روز یا چند هفته ی اول زندگی یعنی زمانی که نوزادان مدفوع سیاه دارند، آشکار نگردد. ولی مدفوع کم رنگ نشانگر این است که احتمالا یک مانع مرگبار در کبد هست که از خروج زردآب، یعنی مایع سبز-زرد رنگی که در کیسه ی صفرا ذخیره می شود و به مدفوع رنگ زرد/قهوه ای می بخشد، جلوگیری می کند. اگر تردید دارید که نوزادتان مدفوع سفید، خاکستری کم رنگ یا زرد کم رنگ دارد، باید فورا با پزشک کودک تماس بگیرید. شایع ترین علت چنین رنگهایی در مدفوع نوزادان، بیماری ای به نام انسداد مجاری صفراوی است و معاینه ی زودهنگام این بیماری برای درمان از اهمیت حیاتی برخوردار است.

در زیر تصاویری از رنگهای مختلف مدفوع همراه با توضیحات می بینید.

رنگهای طبیعی:

رنگ مدفوع طبیعی نوزادی که شیر مادر می نوشد.

نوزادانی که شیر خشک می خورند یا به تازگی خوردن غذای جامد را شروع کرده اند دارای مدفوعی به رنگ زرد پررنگ تر، قهوه ای یا سبز هستند. در بعضی موارد ممکن است که غذا کامل هضم نشده باشد و دیدن قطعات غذا در مدفوع طبیعی است.

همه ی نوزادان در چند روز اول پس از تولد مدفوع سیاه دارند که مکونیوم نامیده می شود و کاملا طبیعی است. اگر مدفوع سیاه بیش از دو سه روز ادامه پیدا کرد با پزشک تماس بگیرید.

رنگهای مدفوع غیر طبیعی:

اگر رنگ مدفوع سفید یا زرد کم رنگ یا خاکستری باشد باید فورا با پزشک تماس بگیرید چرا که ممکن است این رنگ علامت انسداد در کبد باشد. شایعترین نوع انسداد، انسداد مجاری صفراوی است و معاینه ی بهنگام آن برای درمان بسیار مهم است.

بعضی نوزادان با شیر خشک مشتق از شیر گاو میانه ی خوبی ندارند. این نوع شیرخشکها می توانند باعث تحریک راست روده شوند و لکه هایی از خون را در پوشک نوزاد باعث شوند. هرچند این مسأله خیلی اظطراری نیست ولی باید نوزاد را پیش پزشک ببرید و از او بخواهید که شیر خشک مناسبتری را به شما معرفی کند.

هر چند به ندرت اما گاهی مقادیر بیشتری از خون در پوشک یافت می شود. بعضی وقتها، مدفوع خون آلود در اثر عفونت ایجاد می شود. در چنین حالتی فرزند شما ممکن است بیمار به نظر برسد، تب کند، استفراغ کند و یا رفتارش تغییر کند. از دلایل دیگر چنین حالتی می توان به حساسیت و یا پولیپهایی که از محلشان جدا شده اند اشاره کرد. برای پدر و مادر دشوار است که بفهمند مقدار خونریزی زیاد است یا نه. بنابراین باید فورا نوزاد را پیش پزشک ببرند.

هرچند که همه ی نوزادان در چند روز اول زندگی مدفوع سیاه دارند اما پس از اینکه بدن نوزاد شروع به دفع زایدات شیر مادر یا شیر خشک می کند، دیگر هرگز نباید مدفوع سیاه مشاهده شود. درست است که بعضی غذاها، داروها و مکمل آهن می توانند مدفوع را سیاه کنند اما مشاهده ی دوباره ی مدفوع سیاه پس از اینکه مدفوع نوزاد یک بار رنگ زرد، سبز یا قهوه ای به خود گرفته است، ممکن است نشانگر خونریزی جدی در دستگاه گوارش باشد و باید حتما آن را با پزشک در میان گذاشت.

منبع: http://www.hopkinsmedicine.org/